Πεπραγμένα τοῦ Μουσικολογικοῦ Συνεδρίου στὸ Βόλο
Τὸ 1ο διεθνὲς καὶ διεπιστημονικὸ μουσικολογικὸ συνέδριο γιὰ τὴν Ψαλτικὴ Τέχνη ὡς αὐτόνομη ἐπιστήμη πραγματοποιήθηκε μὲ ἐξαιρετικὴ ἐπιτυχία στὸν Βόλο ἀπὸ τὴν Κυριακὴ 29/6 μέχρι τὴν Πέμπτη 3/7 τὸν Τομέα Ψαλτικῆς Τέχνης καὶ Μουσικολογίας τῆς Ἀκαδημίας Θεολογικῶν Σπουδῶν Βόλου ὑπὸ τὴν αἰγίδα τῆς ἱερᾶς Μητροπόλεως Δημητριάδος καὶ Ἁλμυροῦ καὶ μὲ τὴν εὐγενικὴ ὑποστήριξι τοῦ Δήμου Βόλου. Τὸ θέμα τοῦ συνεδρίου ἦταν «Ἡ Ψαλτικὴ Τέχνη ὡς αὐτόνομη ἐπιστήμη· ἐπιστημονικοὶ κλάδοι – συναφῆ ἐπιστημονικὰ ἀντικείμενα – διεπιστημονικὲς συνεργασίες, διαθεματικότητα καὶ διάδρασι».
Τὸ ἀπόγευμα τῆς Κυριακῆς 29/6/2014 ἔγινε ἡ ἐπίσημη ἔναρξι τοῦ συνεδρίου ἀπὸ τὸν Μητροπολίτη Δημητριάδος καὶ ῾Αλμυροῦ κ. ᾿Ιγνάτιο καὶ ἀκούστηκαν οἱ χαιρετισμοὶ τοῦ διευθυντοῦ τῆς ᾿Ακαδημίας Θεολογικῶν Σπουδῶν Βόλου κ. Παντελῆ Καλαϊτζίδη, τοῦ διευθυντοῦ τοῦ Τομέως Ψαλτικῆς Τέχνης καὶ Μουσικολογίας κ. Κωνσταντίνου Χαριλ. Καραγκούνη, τοῦ προέδρου τοῦ Συνδέσμου Ἱεροψαλτῶν Βόλου κ. Εὐσταθίου Γραμμένου καὶ τῶν πολιτικῶν ἐπισήμων. Τὴν ἴδια ἡμέρα ἐπίσης παρουσιάστηκε ἡ ἔκδοσι τοῦ Τόμου τῶν Πρακτικῶν τοῦ Συμποσίου γιὰ τὸν Ὁμότιμο Καθηγητὴ Μουσικολογίας τοῦ ᾿Εθνικοῦ καὶ Καποδιστριακοῦ Πανεπιστημίου ᾿Αθηνῶν Γρηγόριο Θ. Στάθη (ποὺ εἶχε πραγματοποιηθῆ τὸν Φεβρουάριο τοῦ 2012).
Τὶς ἑπόμενες ἡμέρες πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα μὲ τὸ πρόγραμμα 12 συνεδρίες, στὶς ὁποῖες παρουσιάστηκαν 54 εἰσηγήσεις ἀπὸ περίπου 60 εἰσηγητὲς διαφόρων ἐπιστημονικῶν εἰδικοτήτων καὶ ἀπὸ διάφορες χῶρες (῾Ελλάδα, Κύπρος, ῾Ρουμανία, Βουλγαρία, ῾Ρωσία, Σερβία, Η.Π.Α., Αὐστραλία, Λίβανος), οἱ ὁποῖοι ἐκάλυψαν μὲ ἐπάρκεια τὸ εὐρὺ πεδίο θεματολογίας τοῦ συνεδρίου. Συγκεκριμένα ἀνὰ εἶδος καὶ ἐπιστημονικὸ κλάδο ἀκούστηκαν οἱ ἑξῆς εἰσηγήσεις.
1) ῾Η Ψαλτικὴ τέχνη ὡς αὐτόνομη ἐπιστήμη – πεδία συνεργασίας μὲ ἄλλες ἐπιστῆμες
– Ἡ Ψαλτικὴ Τέχνη ὡς αὐτόνομη ἐπιστήμη καὶ οἱ ἐπιστημονικοὶ κλάδοι της (Κωνσταντῖνος Χαριλ. Καραγκούνης, Βόλος, κεντρικὴ εἰσήγησι).
– Προτάσεις γιὰ μία διεπιστημονικὴ προσέγγισι τῆς καθ’ ἡμᾶς μουσικολογίας βάσει προσφάτων τάσεων στὴν διεθνῆ ἔρευνα τῶν ἐπιστημῶν περὶ τὸν ἄνθρωπο (Ἀγαμέμνων Τέντες, ῾Ελλάδα).
– Ἡ Ψαλτικὴ Τέχνη ὡς λειτουργικὸν βίωμα – ῾Η διαθεματικὴ σύνδεσις τῆς Ψαλτικῆς μὲ τὸν κλάδο τῆς πρακτικῆς Θεολογίας (Διονύσιος Ἀνατολικιώτης, ᾿Αθήνα, κεντρικὴ εἰσήγησι).
2) Θέματα Ψαλτικῆς διδασκαλίας
– Παρατηρήσεις περὶ διδακτικῆς τῆς ψαλτικῆς, ὀργανολογίας καὶ θεωρίας διαστημάτων στὸ «Παναρμόνιον» τοῦ Κ. Ψάχου (Θωμᾶς Ἀποστολόπουλος, ᾿Αθήνα)
– Λογιωσύνη καὶ παράδοσι· παιδαγωγικὲς ὄψεις καὶ διδακτικὰ προβλήματα τῆς Ψαλτικῆς τέχνης (Ἀντώνιος Κωνσταντινίδης – Ἀθανάσιος Στογιαννίδης, Θεσσαλονίκη).
– Ἡ ἐκτέλεσι τῆς Ψαλτικῆς κατὰ τὸν Στυλιανὸ Χουρμούζιο (π. Νεκτάριος Πάρης, Θεσσαλονίκη-Κύπρος).
– «Ἀπὸ χοροῦ μετὰ τῶν βαστακτῶν» – Ἡ ἀξιοποίησι τῶν ἐπιμέρους κλάδων τῆς Βυζαντινῆς Μουσικολογίας στὴν διδασκαλία καὶ τὴν πρακτικὴ ἔκφρασι τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης. Ἡ σύζευξι θεωρίας καὶ πράξεως στὸ πρόγραμμα Ψαλτικῆς τῆς Ἀνωτάτης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκαδημίας Ἡρακλείου Κρήτης (Μιχάλης Στρουμπάκης, Κρήτη, κεντρικὴ εἰσήγησις).
– Τὸ ἀνατολικὸ ᾆσμα καὶ ἡ ἐπιστημονική του προσέγγισι· δυνατότητες καὶ ὅρια (Ἰορδάνης Μπάνεβ Κρασιμίροβ, Βουλγαρία).
3) Μελοποιία καὶ Παρασημαντικὴ τῆς Ψαλτικῆς
– Ὀρθογραφία Ἴσου – Ὀλίγου – Ὀξείας (Γρηγόριος Θ. Στάθης, Γιάννινα – ᾿Αθήνα).
– Βυζαντινὴ μουσικὴ γιὰ στρατιωτικοὺς ἁγίους (Ὁμάδα Παλαιογραφίας τοῦ Τμήματος Μουσικῶν Σπουδῶν τοῦ ᾿Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, παρουσίασι).
– «Ἐὰν μὴ εὔσημον λόγον δῶτε, πῶς γνωσθήσεται τὸ λαλούμενον;» Ἡ γλῶσσα καὶ ἡ μουσικὴ στὴν λατρεία τοῦ Θεοῦ (Ἐμμανουὴλ Γιαννόπουλος, Θεσσαλονίκη).
– ῾H κατ’ ἔννοιαν μελοποιία – ἑρμηνεία τῶν ὕμνων· ἱστορικὴ ἐπισκόπησι καὶ σύγχρονη πραγματικότητα (Κωνσταντῖνος Βαγενᾶς, ᾿Αθήνα).
– Ἡ καταγραμμένη μουσικὴ ἔκφρασι τοῦ Βασιλείου Νικολαΐδου στὰ ἑωθινὰ δοξαστικὰ τοῦ Ἰωάννου Πρωτοψάλτου (Ἀνδρέας Πετράκης, ᾿Αθήνα).
– Κυριαζῆς Δασκαλούδης, ὁ μελουργός (Κωνσταντῖνος Σαΐτης, Λάρισα).
4) Μουσικολογικὰ θέματα τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης
– ῾O Μαΐστωρ τῶν μαϊστόρων μέσα ἀπὸ τὸν καθρέφτη τῆς Προθεωρίας τῆς Παπαδικῆς (Μαρία Ἀλεξάνδρου, Θεσσαλονίκη).
– Ἀνάλυσι μέλους· διεπιστημονικὲς προσεγγίσεις (Βασιλικὴ Γούση, Βόλος).
– Ἡ διαστηματικὴ προσέγγισι τοῦ Δευτέρου ἤχου στὴν ἐκκλησιαστικὴ μελοποιία (Γεώργιος Κωνσταντίνου, ᾿Αθήνα).
– Τὸ προσόμοιο κάθισμα «Τὸν τάφον σου, σωτὴρ» τοῦ Mihalache Bucuresteanul (χφ Λαύρας Z26) – Μία σημαντικὴ διαφωνία σὲ ἕνα κάθισμα ποὺ ἀνήκει στὸν δίφωνο Πρῶτο ἦχο «νάο» (Ἀντριὰν Σιρμπού, ῾Ρουμανία).
– «Ἀνοίξω τὸ στόμα μου»· ποσοτικὴ προσῳδία, εἰρμολογικὸν γένος, ψαλτικὴ χοραρχικὴ χειρονομία· κοινὴ συστημικὴ θεώρηση (Δημήτριος Λέκκας, ῾Ελλάδα).
– Ἡ διακοσιοστὴ ἐπέτειος τῆς μουσικῆς μεταρρυθμίσεως ὡς ἔναυσμα γιὰ τὴν ἐπαναδιατύπωσι τῆς θεωρίας τῆς Ψαλτικῆς τέχνης (Χάρης Συμεωνίδης, ᾿Αθήνα).
– Ἐνδείκνυται στὴν ψαλτικὴ τέχνη ἡ χρῆσι τῶν συνθέτων ῥυθμικῶν ποδῶν στὰ συλλαβικῆς μορφῆς μελῳδήματα; (Παναγιώτης Παναγιωτίδης, Θεσσαλονίκη-Αὐστραλία).
5) Ψαλτικὴ καὶ ᾿Εθνομουσικολογία
– Ἡ Βυζαντινὴ Ἐκκλησιαστικὴ Μουσικὴ ὡς πεδίο ἐθνολογικῆς καὶ ἀνθρωπολογικῆς Μελέτης (Γκόρντανα Μπλαγκόγιεβιτς, Σερβία).
– Ἡ διαδικασία τυποποιήσεως τῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς τῆς βυζαντινῆς παραδόσεως στὴν ῾Ρουμανία (Ἀλεξάνδρα Μπούντου, ῾Ρουμανία).
– ῾Η γυναικεία θέσι στὴν Ὀρθόδοξη Μουσικὴ στὴν Σερβία (Ντουσάνκα Γιελενκόβιτς Βίντοβιτς, Σερβία).
– Δημοτικὴ παραδοσιακὴ Μουσική – Διάδοσι καὶ πρακτικὴ ἐφαρμογὴ νεωτέρων ἀνακαλύψεων στὸν τομέα τῆς Δημοτικῆς παραδόσεως (Ἀνδρέας Γιακουμάκης, Κρήτη).
– Ἐκκλησιαστικὴ μουσικὴ καὶ λαογραφικὴ ἔρευνα· ἡ ἀναθέρμανσι μιᾶς παλιᾶς σχέσεως (Ἰωάννης Πλεμμένος, ᾿Αθήνα).
– Ἄκουσμα καὶ μνήμη ἑνὸς τόπου· ἠχητικὸς χάρτης νησιώτικων μοναστηριῶν τοῦ ῾Ρωσικοῦ Βορρᾶ (Εἰρήνη Τσουντίνοβα, ῾Ρωσία).
– Οἱ Ἑλληνο-Σλαβικὲς σχέσεις στὴν Ψαλτικὴ Τέχνη· ἡ περίπτωσι τοῦ μητροπολίτη τῆς Βοσνίας Σεραφίμ (Σβετλάνα Κουγιουμτζίεβα, Βουλγαρία).
– Ἡ Ψαλτικὴ στὶς ῥωσικὲς στρατιωτικὲς σχολές· παρελθὸν καὶ παρόν (Σβετλάνα Φιλαρέτοβα, ῾Ρωσία).
– Σερβικὸ μέλος· ἡ διάστασι τοῦ αὐτοσχεδιασμοῦ στὴν διαδικασία τῆς «προσαρμογῆς» (Μπλάνκα Μπογκούνοβιτς, Σερβία).
– Τὸ λειτουργικὸ μέλος τῶν Μελχιτῶν· φόρμες καὶ μουσικὲς δομές· προφορικὴ καὶ γραπτὴ παράδοσι (Μπασσὶρ Φουὰντ Ὀστᾶ, Λίβανος).
– Τὸ βυζαντινὸ ψαλτικὸ ᾆσμα στὸ ἔργο τοῦ Πὼλ Κονσταντινέσκου (Madalina Anamaria Hotoran, ῾Ρουμανία).
6) Θέματα ῾Ιστορίας τῆς Ψαλτικῆς
– Παλαιοὶ Δωδεκανήσιοι ἐκκλησιαστικοὶ μουσικοί (Γεώργιος Χατζηθεοδώρου, Κάλυμνος).
– Διαπολιτισμικὲς σχέσεις τῶν ψαλτῶν τῆς Κωνσταντινουπόλεως κατὰ τὴν μεταβυζαντινὴ περίοδο (᾿Αχιλλέας Ἀπόστολος Τίγκας, Βόλος).
– Ἰωάννης Ἀναγνώστης Κοντόπουλος· ἕνας Πηλιορείτης μουσικοδιδάσκαλος καὶ βυζαντινὸς μελουργός· βίος καὶ ἔργο (Χαρίλαος Κ. Καραγκούνης, Βόλος).
7) Ψαλτικὴ καὶ Θεολογία
– Ἡ Ἐκκλησιαστικὴ Μουσικὴ τῆς βυζαντινῆς παραδόσεως στήριξι καὶ ἔνδυμα γιὰ τὸν λειτουργικὸ – δογματικὸ λόγο· μία θεολογικὴ ἄποψι. (π. Ἀλέξανδρος Μπαρνέα, ῾Ρουμανία).
– Ἀπόψεις σχετικὰ μὲ τὴ μουσικὴ καὶ τὴ λατρεία στὸν πρώιμο Χριστιανισμό (π. Μάριος Τεπελέα, ῾Ρουμανία).
– Ἐκκλησιαστικὴ Μουσικὴ καὶ Ἱεραποστολή (π. Γρηγόριος Ἔντουαρντς, Η.Π.Α.).
8) Ψαλτικὴ καὶ Φιλολογία-Παλαιογραφία-Γλωσσολογία
– Repertorium γραφέων ἑλληνικῶν μουσικῶν κωδίκων (Κωνσταντῖνος Σιάχος, Καλαμάτα-᾿Αθήνα).
– Ἡ βιβλιογραφία τῆς Ἑλληνικῆς Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς· σημεῖο ἀναφορᾶς – προοπτικὲς – ὀργάνωσι – ἀξιολόγησι (Μιλτιάδης Παππᾶς, Θεσσαλονίκη).
– Παρατηρήσεις στὴν προσαρμογὴ στὴ ῾Ρουμανικὴ γλῶσσα τῶν ὕμνων τοῦ 3ου τόμου τῆς Ἀνθολογίας τοῦ Νεκτάριου Φρίμου (Ζαμφίρα Εἰρήνη Ντανίλα, ῾Ρουμανία).
9) Ψαλτικὴ καὶ Φωνητικὴ – ᾿Ιατρικὴ – Ψυχολογία
– Ἐπαγγελματικὴ φωνὴ καὶ διαταραχὲς φωνήσεως σὲ ἐπαγγελματίες χρῆστες φωνῆς (Ἰωάννης Σαμψάκης, ᾿Αθήνα).
– Ἡ τέχνη τοῦ ψάλλειν καὶ τὰ ζητήματα τεχνικῆς τῆς φωνῆς (Δημοσθένης Φιστουρῆς, Κωνσταντινούπολι-᾿Αθήνα).
– Ἡ φιλοσοφία τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς ὑπὸ τὴν ὀπτικὴν γωνίαν τῶν Νευροεπιστημῶν (Σταῦρος Μπαλογιάννης, Θεσσαλονίκη, κεντρικὴ εἰσήγησις).
– Νευρομουσικολογία καὶ Ψαλτικὴ Ἐπιστήμη· μία διεπιστημονικὴ προσέγγισι μὲ πολλαπλὰ ὀφέλη (Δημοσθένης Σπανουδάκης, Θεσσαλονίκη).
– Ψαλτικὴ καὶ Ἐγκέφαλος (Σταῦρος Μπαλογιάννης, Θεσσαλονίκη).
– Ἡ ψυχολογία τῆς αἰσθητικῆς ἐπικοινωνίας (Σπυριδούλα Κωσταρᾶ, ᾿Αθήνα).
– Συναισθήματα καὶ ἀρετὲς στὴν Βυζαντινὴ Μουσική· ἡ διερεύνησι τῆς συνάφειας ἢ καὶ τῆς ἀλληλοσυμπληρώσεως μὲ τὴν Θετικὴ Ψυχολογία· ἡ ἐπίδρασι στὴν καθημερινότητα τοῦ ἀνθρώπου (Ἀριάδνη Τσαλούχου, Βόλος).
10) Ψαλτικὴ καὶ Τεχνολογία
– Προληπτικὴ συντήρησι ἐκκλησιαστικοῦ ἀρχειακοῦ ὑλικοῦ (Χρῆστος Καρύδης, ᾿Ιόνιοι Νῆσοι-Θεσσαλονίκη).
– Ἀξιοποίησι νέων Τεχνολογιῶν τῆς Πληροφορίας καὶ Ἐπικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) στὴν διδακτικὴ διαδικασία τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης στὸ πρόγραμμα τῆς Ἀνωτάτης Ἐκκλησιαστικῆς Ἀκαδημίας Ἡρακλείου Κρήτης (Ἀντώνιος Μποτονάκης, Κρήτη).
– Ὄψεις τῆς ψαλτικῆς στὸν ψηφιακὸ κόσμο (Κωστῆς Δρυγιανάκης, Βόλος).
– Ἀξιολόγησι τῆς ἀποδεκτῆς ἀκουστικῆς ἀντηχήσεως τῆς Βυζαντινῆς Ψαλτικῆς σὲ ναούς (Γεώργιος Κουρουπέτρογλου – Χαράλαμπος Παπαδάκος – Γαβριὴλ Καμάρης – Γεώργιος Χρυσοχοΐδης – Ἰωάννης Μουρτζόπουλος, Πάτρα, κεντρικὴ εἰσήγησι).
– Ἐναρμόνισι φωνοσυντονισμῶν στὴν Βυζαντινὴ Ψαλτική (Γεώργιος Κουρουπέτρογλου – Γεώργιος Χρυσοχοΐδης, ᾿Αθήνα).
– Ὁ ἦχος τῆς προσευχῆς στὸν σύγχρονο ὀρθόδοξο ἱερὸ ναό (Σπυρίδων Σκόρτσης, ᾿Αθήνα).
Τὸ συνέδριο διεξήχθη στὸ Συνεδριακὸ Κέντρο Θεσσαλίας στὰ Μελισσιάτικα Νέας ᾿Ιωνίας. Τὸ κτήριο τοῦ συνεδριακοῦ κέντρου ἀνήκει στὴν Μητρόπολι Δημητριάδος καὶ ἀποτελεῖ ἕνα κόσμημα γιὰ τὸν Βόλο καὶ ὅλη τὴν περιοχὴ τῆς Μαγνησίας. Διαθέτει ἄνετους καὶ κατάλληλους χώρους καὶ ἐξειδικευμένο προσωπικό, ὥστε μπορεῖ νὰ φιλοξενήσῃ μὲ εὐχέρεια ὁποιοδήποτε ἐπιστημονικὸ ἢ ἄλλο συνέδριο. ῾Η μεγάλη ἐμπειρία τῶν ἀνθρώπων τοῦ συνεδριακοῦ κέντρου καθιστᾷ δυνατὴ καὶ εὔκολη τὴν ὁμαλὴ διεξαγωγὴ ἑνὸς συνεδρίου καὶ τὴν ὑπέρβασι κάθε τεχνικῆς ἢ ὅποιας ἄλλης δυσκολίας τυχὸν προκύψῃ. Χάρι στὶς ἄοκνες ἐνέργειες τοῦ Μητροπολίτου Δημητριάδος κ. ᾿Ιγνατίου τὰ συνέδρια διαδέχονται τὸ ἕνα τὸ ἄλλο καθ᾿ ὅλη τὴν διάρκεια τοῦ ἔτους. Πλέον ἐδῶ καὶ χρόνια ὁ Βόλος ἔχει καταστῆ ἰδανικὸς προορισμὸς γιὰ συνεδριακὲς καὶ παρόμοιες ἀπαιτητικὲς ἐκδηλώσεις. Σὲ συνδυασμὸ μὲ τὸν συνεδριακὸ ἢ ἐπιστημονικὸ τουρισμό, ὁ ὁποῖος προωθεῖται ἐδῶ καὶ 30 περίπου χρόνια σὲ ὅλες τὶς ἀνεπτυγμένες περιοχὲς τοῦ πλανήτη, καθίσταται φανερὴ ἡ μεγάλη προσφορὰ τῆς ᾿Εκκλησίας στὴν ἐπιστημονικὴ πολιτιστικὴ ἀλλὰ καὶ ὑγιῆ τουριστικὴ ἀνάπτυξι τόσο τῆς τοπικῆς κοινωνίας τοῦ Βόλου ὅσο καὶ τῆς ῾Ελλάδος γενικώτερα.
Τὸ ἐν λόγῳ συνέδριο ἐξεπλήρωσε μὲ ἐπιτυχία τοὺς στόχους του, καθὼς ἀνέδειξε τὴν Ψαλτικὴ ὡς μία αὐτόνομη καὶ ἑλληνικώτατη μουσικὴ ἐπιστήμη, παρουσίασε τὸ εὐρύτατο περιεχόμενό της, τοὺς ἐπιστημονικούς της κλάδους, καὶ τὶς δυνατότητες διεπιστημονικῶν συνεργασιῶν πάνω σὲ κοινὰ πεδία ἐρεύνης. Δόθηκε ἡ εὐκαιρία σὲ πολλοὺς ἐπιστήμονες ἀπὸ τὴν ῾Ελλάδα καὶ τὸ ἐξωτερικὸ νὰ παρουσιάσουν τὶς μελέτες τους καὶ τὶς ἐργασίες τους καὶ νὰ γίνῃ μία γόνιμη συζήτησι μὲ ἀνταλλαγὲς ἀπόψεων καὶ ἐμπειριῶν. Τέθηκαν οἱ βάσεις γιὰ τὴν συνεργασία ὄχι μόνο ῾Ελλήνων ἐρευνητῶν ἀπὸ διάφορες περιοχὲς τῆς χώρας ἀλλὰ καὶ μὲ πανεπιστήμια, ἐπιστήμονες ἢ ἄλλους φορεῖς τοῦ ἐξωτερικοῦ. ῾Η προώθησι τῆς Ψαλτικῆς Τέχνης καὶ Μουσικολογίας εἶναι βέβαιο ὅτι θὰ ὠφελήσῃ καὶ τὶς ἄλλες μορφὲς τοῦ ἐθνικοῦ μας μουσικοῦ πολιτισμοῦ, δηλαδὴ τῆς δημοτικῆς μας μουσικῆς παραδόσεως καὶ τοῦ ῥεμπέτικου καὶ λαϊκοῦ τραγουδιοῦ. ῾Ως ἐκ τούτου ἐλπίζουμε σύντομα νὰ δοῦν τὸ φῶς τῆς δημοσιότητος τὰ πρακτικὰ αὐτοῦ τοῦ ἐπιτυχημένου συνεδρίου.
Τὸ ἑπόμενο ἔτος 2015 θὰ πραγματοποιηθῇ τὸ προαναγγελθὲν διεθνὲς συνέδριο τοῦ ῾Ιδρύματος Βυζαντινῆς Μουσικολογίας, ποὺ θὰ εἶναι ἀφιερωμένο στὴν συμπλήρωσι τῶν 200 ἐτῶν ἀπὸ τὴν καθιέρωσι τῆς Νέας Μεθόδου τῆς παρασημαντικῆς τῆς ἐκκλησιαστικῆς μας μουσικῆς. Ἔτσι τὸ 2ο διεθνὲς συνέδριο γιὰ τὴν Ψαλτικὴ Τέχνη ὡς αὐτόνομη ἐπιστήμη στὸν Βόλο θὰ πραγματοποιηθῇ τὸ 2016. Εἶναι παρήγορο ὅτι οἱ ῞Ελληνες ἐπιστήμονες κατανοοῦν τὴν ἀνάγκη νὰ δραστηριοποιηθοῦν ἔντονα, ὥστε νὰ ἀναδείξουν τὴν συμβολὴ τῆς χώρας μας στὸ παγκόσμιο ἐπιστημονικὸ καὶ πολιτισμικὸ γίγνεσθαι.
Διονύσιος Ἀνατολικιώτης
