Συνέδριο Διεθνὲς Μουσικολογικὸ Συνέδριο
Θεματική Crossroads. Greece as an Intercultural Pole of Musical Thougth and Creativity
Διοργάνωση Ἀριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Σχολὴ Καλῶν Τεχνῶν. Τμῆμα Μουσικῶν Σπουδῶν – IMS Regional Association for the Study of Music on the Balkans
Τόπος, Χρόνος Θεσσαλονίκη, 06-10/06/2011 (Teloglion Foundation of Art AUTh)
Ἀνακοίνωση «Ἕνας αὐτόγραφος κώδικας τοῦ Ἀποστόλου Κώνστα τοῦ Χίου, ἀνακαλυφθεὶς πρόσφατα στὰ Ἄνω Λεχώνια Μαγνησίας»
Περίληψη Ὁ Ἀπόστολος Κώνστας Χῖος (1767-1840) διδάσκαλος, θεωρητικὸς καὶ ἐξηγητὴς τῆς Ψαλ- τικῆς Τέχνης στὴν κρισιμότατη, γιὰ τὴν τελευταία, περίοδο ἀπὸ τὸ δ΄ τέταρτο τοῦ ΙΗ΄ ὡς τὸ β΄ τέταρτο τοῦ ΙΘ΄ αἰῶνα, εἶναι σὺν τοῖς ἄλλοις περίφημος γιὰ τὸ πλούσιο κωδικογραφικὸ τοῦ ἔργο, τὸ ὁποῖο ξεπερνᾶ σὲ ἀριθμὸ τὰ ἑκατὸν πενήντα μουσικὰ καὶ θεωρητικὰ αὐτόγραφα -ἐνῶ διαρκῶς ἐπισημαίνονται νέα-, ἐγκατεσπαρμένα σὲ πλῆθος βιβλιοθηκῶν καὶ δημοσίων ἢ ἰδιωτικῶν συλλογῶν. Ἡ ἀνακάλυψη ἑνὸς ἀκόμη, ἄγνωστου ὡς τώρα, αὐτογράφου τοῦ Κών-στα, φυσικά, δὲν μπορεῖ νὰ ξαφνιάσει τὴν μουσικολογικὴ κοινότητα, δεδομένης τῆς πλου-σιοτάτης ἀντιγραφικῆς καὶ ταχυγραφικὴς δραστηριότητας τοῦ ἀνδρός, ἡ ὁποία ἀσκήθηκε ἐπαγγελματικὰ καὶ βιοποριστικά. Τί ἰδιαίτερο παρουσιάζει, λοιπόν, ἕνα πολὺ μικρό, θεωρητικοῦ περιεχομένου, αὐτόγραφό του, ποὺ ἐπισημάνθηκε πρόσφατα σὲ ἰδιωτικὴ συλλογὴ στὸ χωριὸ Ἄνω Λεχώνια Πηλίου τῆς Θεσσαλικῆς Μαγνησίας, ὥστε νὰ δικαιολογεῖ εἰδικὴ μνεία καὶ παρουσίαση αὐτοῦ; Δὲν ὑπάρχει καμμία ἀμφιβολία, ὅτι ὁ πηλιορείτικος μουσικὸς κώδικας τῆς συλλογῆς Ἀνετόπουλων στὰ Ἄνω Λεχώνια Μαγνησίας εἶναι ἕνα γνήσιο αὐτόγραφό του Ἀπόστολου Κώνστα τοῦ Χίου, παρότι ὁ ἴδιος δὲν ἀποκαλύπτει πλήρως τὸν ἑαυτό του. Ἡ καλαισθησία καὶ ἡ χαρακτηριστικὴ αἰσθητικὴ τοῦ Κώνστα εἶναι διάχυτες καὶ σὲ αὐτό του τὸ ἔργο. Πρόκειται γιὰ ἕνα Θεωρητικό, ὅπου παραδίδεται ἡ «Εἰσαγωγή», δηλαδή, τὸ «Μικρὸ Θεωρητικὸ» τοῦ Χρυσάνθου ἐκ Μαδύτων γιὰ τὴ Νέα Μέθοδο ἀναλυτικῆς σημειογραφίας. Τὸν Χρύσανθο ὁ γραφεὺς ἀποκαλεῖ «μαθητή του», μία πληροφορία ἡ ὁποία δὲ διασταυρώνεται ἀπὸ πουθενὰ ἀλλοῦ στὰ ἕως τώρα ἐπισημανθέντα αὐτόγραφα τοῦ Κώνστα καὶ ἐλέγχεται γιὰ τὴν εἰλικρίνειά της ἢ τὴν τυχὸν «κακή» της προαίρεση. Ὁ χρόνος γραφῆς τοῦ κώδικος παρασιωπεῖται. Ὡς πρὸς τὸ περιεχόμενο τοῦ κώδικος, ὁ Ἀπόστολος Κώνστας δὲν ἀναδεικνύεται ἁπλῶς ἕνας ἱκανότατος ἀντιγραφέας. Ἐργάζεται ὡς διδάσκαλος, ὁ ὁποῖος ἐπιλέγει τὸ καλλίτερο καὶ σαφέστερο ἀπόσπασμα ἀπὸ ποικίλες πηγές, χωρίς, βέβαια, νὰ διστάζει νὰ παρέμβει καὶ ὁ ἴδιος μὲ προσωπικές του ἀποσαφηνίσεις στὰ ἀποσπάσματα αὐτά, προκειμένου νὰ καταστήσει τὴν «δική» του «Εἰσαγωγὴ» τοῦ Χρυσάνθου μεθοδικότερη καὶ περισσότερο κατανοητή.
Ἐκδόθηκε Ἠλεκτρονικὰ Πρακτικά: Ἡ ἀνωτέρω Ἀνακοίνωση ἐκδόθηκε στὸν Τόμο: Aristotle University of Thessaloniki – Faculty of Fine Arts – School of Music Studies / IMS Regional Accociation for the Study of Music of the Balkans, Crossroads: Greece as an Intercultural Pole of Musical thought and creativity – Internatio-nal Musicological Conference, June 6-10, 2011 – Conference Proceedings, Thessaloniki 2013, σελ. 1007 – 1040.
Tὸ pdf τῆς ανακοινώσεως μπορεῖτε να βρεῖτε καὶ νὰ κατεβάσετε ἀπὸ ΕΔΩ.
